Παιδική παχυσαρκία

Η παχυσαρκία ορίζεται ως η αυξημένη συσσώρευση σωματικού λίπους που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την υγεία.

Αναφορικά με τις επιπτώσεις στην υγεία των παιδιών και των εφήβων, μπορεί να επηρεάσει την κατάσταση θρέψης (σιδηροπενία, υποβιταμίνωση D), την ανάπτυξη και την ψυχική υγεία και να προκαλέσει καρδιομεταβολικές διαταραχές (υψηλή αρτηριακή πίεση, αυξημένη χοληστερόλη στο αίμα, ινσουλινοαντίσταση, Σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2), μυοσκελετικές και ορθοπεδικές επιπλοκές, αναπνευστικά προβλήματα και παθήσεις του γαστρεντερικού συστήματος. Επιπρόσθετα, η παχυσαρκία στην παιδική ηλικία συσχετίζεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης παχυσαρκίας και στην ενήλικη ζωή, καθώς και πρόωρη νοσηρότητα και θνησιμότητα.

Στην Ελλάδα τις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται αυξημένος επιπολασμός της παιδικής παχυσαρκίας.

Η παχυσαρκία αποτελεί ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα υγείας, δεδομένου ότι είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης περιγεννητικών και περιβαλλοντικών παραγόντων κινδύνου, γονιδίων, συμπεριφορών του τρόπου ζωής, καθώς και κοινωνικό-δημογραφικών παραγόντων. Σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές κατευθυντήριες συστάσεις του 2017, συστήνεται τροποποίηση του τρόπου ζωής (διατροφή, άσκηση και συμπεριφορά) με στόχο τη μείωση του Δείκτη Μάζας Σώματος. Πιο συγκεκριμένα, συστήνονται τα εξής:

- Υγιεινές διατροφικές συνήθειες:

• ↓ κατανάλωσης πρόχειρου φαγητού (τύπου fast food).

• ↓ κατανάλωσης πρόσθετης ζάχαρης και αναψυκτικών με ζάχαρη.

• ↓ κατανάλωσης τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε λίπος, αλάτι ή επεξεργασμένων τροφίμων.

• Κατανάλωση ολόκληρου φρούτου αντί χυμών φρούτων.

• Έλεγχος της μερίδας.

• ↓ κατανάλωσης κορεσμένων λιπιδίων για παιδιά ηλικίας >2 ετών.

• ↑ κατανάλωσης φυτικών ινών, φρούτων και λαχανικών.

• Οριοθετημένα και τακτικά γεύματα.

- Σωματική δραστηριότητα ≥ 30-60 λεπτά μετρίως έντονη άσκηση + ≥ 60 λεπτά αερόβια (μέτρια ή έντονη) ανά ημέρα.

- Περιορισμός χρόνου οθόνης και άλλων καθιστικών δραστηριοτήτων ≤ 1-2 ώρες ανά ημέρα.

---

Πηγές:

Styne, D. M. et al. Pediatric obesity-assessment, treatment, and prevention: An endocrine society clinical practice guideline. J. Clin. Endocrinol. Metab.102, 709–757 (2017).

Kirk, S., Ogata, B., Wichert, E., Handu, D. & Rozga, M. Treatment of Pediatric Overweight and Obesity: Position of the Academy of Nutrition and Dietetics Based on an Umbrella Review of Systematic Reviews. J. Acad. Nutr. Diet. 1–14 (2022) doi:10.1016/j.jand.2022.01.008.

Farajian, P. et al. Socio-economic and demographic determinants of childhood obesity prevalence in Greece: The GRECO (Greek Childhood Obesity) study. Public Health Nutr. 16, 240–247 (2013)

Hassapidou, M. et al. Prevalence and geographic variation of abdominal obesity in 7- and 9-year-old children in Greece; World Health Organization Childhood Obesity Surveillance Initiative 2010. BMC Public Health 17, 1–9 (2017)